Net trong thế giới Cyberpunk
Đầu tiên, mạng internet (The Net) trong thế giới Cyberpunk không phải là mạng internet chúng ta biết đến ngày nay. Thế giới Cyberpunk vốn được tạo ra khi Internet ngày nay vẫn còn trong giai đoạn sơ khai, nhưng Net của nó lại tiến bộ hơn nhiều khi bao gồm đủ mọi loại linh kiện từ chip trong não người, máy vi tính bình thường đến tay chân robot và các cơ quan nội tạng nhân tạo. Bất kỳ thứ gì có thể được gửi thông tin từ máy tính này sang máy tính khác đều là một phần của Net.
Trong khi “dân đen” dùng Net bằng máy tính, màn hình và bàn phím thì các tay pro lại lướt Net trong môi trường 3D qua cyberdeck, một linh kiện được cấy ghép ngay trong cơ thể người sử dụng. Phương thức này đem lại trải nghiệm trực quan hơn rất nhiều, cho phép người sử dụng phản ứng nhanh hơn rất nhiều so với chuột và bàn phím. Những người dùng Net theo phương thức này được gọi là netrunner.
Theo quyển sách thiết lập Cyberpunk Red tập hợp các kiến thức về thế giới Cyberpunk từ 2020 đến 2077, mạng internet đầu tiên của Cyberpunk vốn đã bị hủy diệt bởi hai thảm họa trong quá khứ. Thảm họa thứ nhất là cuộc chiến tranh giữa các tập đoàn lần 4 – Fourth Corporate War – diễn ra trên phạm vi toàn cầu. Cuộc chiến này kéo dài trong thời gian từ 2021 đến 2023 với bốn siêu tập đoàn tham chiến là CINO, OTEC, Arasaka, Militech. Nó khiến nền kinh tế thế giới cũng như chính quyền Mỹ, Nhật gần như sụp đổ và hủy diệt phần lớn cơ sở hạ tầng của internet cũng như nhiều thành phố trên thế giới.
Cũng trong khoảng thời gian này, thảm họa thứ hai rơi xuống đầu “công dân mạng” xảy ra do bàn tay của netrunner huyền thoại Rache Bartmoss mà bạn sẽ được diện kiến trong game. Gã netrunner được gọi là “thông minh và hoang tưởng nhất trên Net” đã âm thầm cài đặt virus có tên DataKrash vào kiến trúc hạ tầng của internet bằng cách lợi dụng chiến dịch tái cấu trúc Net vào năm 2014. Con virus này được thiết kế để khởi động khi bản thân Rache Bartmoss chết đi, điều xảy ra vào năm 2022 trong quyển Cyberpunk Red World Book. Khi được kích hoạt, DataKrash đánh sập Net và lây nhiễm 78,2% mạng lưới này trong năm.
Hậu quả của cuộc chiến Fourth Corporate War và DataKrash là gì? “Chúng làm cho việc vận hành Net cũ gần như là tự sát. Những tàn dư của Netwatch – lực lượng cảnh sát mạng toàn cầu – đã làm hết sức để cấm các netrunner khỏi phần lớn của Net để ngăn DataKrash lây lan. Nó được thực hiện bằng cách phá hủy các node Net quan trọng trong hệ thống và tắt những node khác” và kết quả là chúng ta có Blackwall, bức tường ngăn cản giữa thế giới ảo của con người và các AI nổi loạn được đặc vụ Netwatch Bryce Mosley mà bạn sẽ gặp trong game mô tả là “bao rác rách dán trên cửa sổ vỡ.”
“Bức tường đen” Blackwall trong Cyberpunk 2077
Trong tựa game do CD Projekt phát triển, game thủ sẽ được trực tiếp nhìn thấy bức tường mà Netwatch tạo dựng để ngăn cản phần còn “khỏe mạnh” của Net với khu vực mà DataKrash và các AI nổi loạn đang hoành hành. Ông Mateusz Tomaszkiewicz, nhà thiết kế nhiệm vụ của Cyberpunk 2077 nói rằng mạng lưới mới mà con người đang sử dụng trong game sẽ chậm hơn và không rộng lớn như Net cũ, nhưng ít nhất thì nó an toàn hơn.
Dĩ nhiên là có người cản thì có người muốn nếm thử. Băng đảng Voodoo Boys, nơi tập hợp những netrunner giỏi và liều lĩnh nhất trên thế giới muốn vượt qua Blackwall để khai thác sức mạnh của các AI. Chúng tấn công Blackwall, điều mà Netwatch xem là một mối đe dọa cho tất cả cư dân mạng trong thế giới Cyberpunk. Trong mắt tác giả, hành vi của Voodoo Boys thực sự là một hiểm họa bởi không ai biết điều gì sẽ xảy ra khi một AI ở bên kia bức tường xâm nhập được vào Net hiện tại.
Trong Cyberpunk 2077, nhân vật chính V sẽ trở thành người đầu tiên đi qua bên kia Blackwall và trở về thế giới thực tại nhờ sự giúp đỡ của Alt Cunningham, một AI vốn từng là con người. Alt Cunningham cũng là người đã tạo ra con chip đã đưa Johnny Silverhand vào trong đầu nhân vật chính. Bạn cũng được nhìn thấy các AI bị chặn bên kia bức tường cố gắng vượt qua nó như thế nào, thể hiện qua các “gợn sóng” xuất hiện trên bề mặt bức tường.
AI trong Cyberpunk
Các AI được nhắc tới trong Cyberpunk thật ra rất bí ẩn và chúng ta chưa có nhiều thông tin về chúng. Chúng ta chỉ biết rằng có một vài loại AI khác nhau với trí tuệ và khả năng tự nhận thức rất khác biệt, từ các loại AI được thiết kế cho những mục đích đơn giản, những AI từng là con người nhưng tự “upload” bản thân lên Net, đến các AI “Transcendental Sentience” được cho là cực kỳ hùng mạnh được sinh ra từ sức mạnh xử lý của cả một khu vực lớn trên Net.
Ông Mateusz Tomaszkiewicz nói rằng trong thế giới Cyberpunk 2077, “chẳng ai biết những AI này mạnh mẽ đến mức nào, bao nhiêu AI đang tồn tại và chúng có thể làm gì, bởi chúng đã vận hành rất nhiều năm không có sự quan sát của con người.” Thậm chí người ta còn nghi ngờ rằng trong quá khứ, việc Netwatch thành công tạo ra Blackwall là do các AI cho phép họ thực hiện điều đó.
Một điều thú vị là trong lore của Cyberpunk, Rache Bartmoss nói rằng mình đã gặp gỡ một vài AI Transcendental Sentience và mô tả họ. Ông nói AI ngự trị khu vực Tokyo/Chiba của Net có tên Akira và được mô tả ngắn gọn là “nice,” trong khi AI Europa ở châu Âu xem việc chơi cờ là dễ dàng, và có vẻ như nó đang cố gắng chat với người ngoài hành tinh. AI The Duchess ngây thơ và trẻ con do phần cứng chất lượng kém trong khu vực SovSpace (các quốc gia Đông Âu), trong khi AI Rusty chỉ gom góp thông tin chứ chẳng làm gì cả.
Tuy nhiên các tuyên bố này cũng bị người ngoài nghi ngờ bởi Rache Bartmoss chưa từng chứng minh sự tồn tại của các AI cấp độ Transcendental Sentience. Ông thậm chí còn bị xem là bất thường khi nói rằng khu vực Orbitsville của Net được vận hành bởi người ngoài hành tinh chứ không có AI nào khống chế.
Tạm kết
Với các tình tiết mà tác giả đã được thấy trong Cyberpunk 2077, rõ ràng là bức tường Blackwall ngăn cản các AI xâm nhập vào Net của con người đã bị vượt qua. Đây là một điều chưa từng có tiền lệ, và chưa thể biết được rằng điều này sẽ dẫn đến kết quả hay hậu quả như thế nào, ít nhất là cho đến khi tác giả chơi hết game, mà cũng có thể là phải chờ đến Cyberpunk 2078.
